การขยายตัวทางเศรษฐกิจในปีนี้ของบราซิลมีแนวโน้มจะติดลบ ท่ามกลางความวิตกว่าความตึงเครียดทางการเมืองและค่าเงินเรียลที่ย่ำแย่ในปัจจุบัน จะยิ่งกดดันให้สถานการณ์เลวร้ายลงอีก

ดิอีโคโนมิสต์ ระบุว่า ในวาระการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยแรกของนางดิลมา รุสเซฟฟ์ ช่วงปี 2554-2557 เศรษฐกิจบราซิลเติบโตเฉลี่ยเพียง 1.2% ต่อปี ต่ำกว่าประเทศอื่นในภูมิภาคเดียวกัน และต่ำสุดในกลุ่ม "BRICS" หรือ 5 ประเทศตลาดเกิดใหม่ชั้นนำ ที่ประกอบด้วย บราซิล รัสเซีย อินเดีย จีน และแอฟริกาใต้

ปี 2557 เคยเป็นปีที่ชาวบราซิลเฝ้ารอ เพราะได้รับเกียรติให้เป็นเจ้าภาพมหกรรมฟุตบอลโลก แต่ฉากจบกลับไม่สวยหรูอย่างที่หวัง ไม่เพียงทีมแซมบ้าพลาดถ้วยแชมป์ในบ้านตัวเอง แต่ยังสิ้นเปลืองงบประมาณมหาศาลไปกับทัวร์นาเมนต์นี้ โดยได้รับประโยชน์ไม่คุ้มเสีย พร้อมกับข่าวฉาวเรื่องคอร์รัปชั่นในการก่อสร้างสนามกีฬา

การผลาญเงินไปกับฟุตบอลโลกยังส่งผลให้งบประมาณปีที่แล้ว ขาดดุลเพิ่มขึ้น2 เท่า เป็น 6.75% ของจีดีพี และเป็นครั้งแรกนับจากปี 2540 ที่รัฐบาลบราซิลไม่มีเงินพอชำระหนี้

หนี้สาธารณะของบราซิลในปีที่แล้วอยู่ที่ราว 63% ของจีดีพี แม้จะดูไม่สูงมากนักเมื่อเทียบกับหนี้สิน 175% ต่อจีดีพีของกรีซ และ 227% ของญี่ปุ่น แต่เนื่องจากอัตราดอกเบี้ยในบราซิลสูงถึง 12% ทำให้รัฐบาลต้องแบกภาระหนักในการหาเงินมาจ่ายเงินต้นและดอกเบี้ย ประกอบกับขณะนี้เงินเรียลอ่อนค่าลงเมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐ โดยเพิ่งทำสถิติอ่อนค่าต่ำสุดในรอบ 10 ปีเศษเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา ทำให้หนี้สินที่กู้ยืมมาจากนอกประเทศพุ่งกระฉูด

การอ่อนค่าของเงินเรียลซ้ำเติมปัญหาเงินเฟ้อ เดือนที่แล้วตัวเลขเงินเฟ้อสูงขึ้น 7.36% ขณะที่เป้าหมายของธนาคารกลางบราซิลอยู่ที่ 4.5% ทำให้ธนาคารกลางตัดสินใจเมื่อวันที่ 4 มีนาคม ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายเป็น 12.75% ซึ่งสูงสุดในรอบ 6 ปี แต่นักเศรษฐศาสตร์มองว่า ไม่เพียงเป็นการเคลื่อนไหวที่ช้าเกินการณ์ แต่ยังเพิ่มต้นทุนการกู้ยืมของภาคครัวเรือนและภาคธุรกิจที่เงินขาดมือด้วย

หลายปีที่ผ่านมา ภาคครัวเรือนเป็นเซ็กเตอร์หลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจบราซิล อัตราการว่างงานที่ต่ำผลักดันให้ค่าจ้างแรงงานปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง รายได้ที่สูงขึ้นทำให้ผู้บริโภคบราซิลกู้ยืมได้มากขึ้นตาม ซึ่งช่วยให้ระบบเศรษฐกิจของประเทศยังคงเดินหน้าต่อไปได้ แม้โครงสร้างพื้นฐานด้อยคุณภาพ และภาคอุตสาหกรรมขาดความสามารถในการแข่งขัน

แต่ปัจจุบันภาคครัวเรือนไม่สามารถช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจได้อีกต่อไป เพราะไม่มีการปรับเพิ่มค่าแรง เนื่องจากผลิตภาพแรงงานคงที่ ขณะที่อัตราคนไม่มีงานทำเพิ่มเป็น 5.4% ในเดือนมกราคมที่ผ่านมา นายจ้างจึงไม่จำเป็นต้องใช้ค่าแรงที่สูงเป็นสิ่งจูงใจแรงงานอีกแล้ว

นอกจากปัญหาเศรษฐกิจแล้ว ความตึงเครียดทางการเมืองยังเป็นอีกปัญหาที่รุมเร้าบราซิล โดยเฉพาะ การสอบสวนการทุจริตใน "ปีโตรบราส" รัฐวิสาหกิจน้ำมันยักษ์ใหญ่ของประเทศ ซึ่งมีนักการเมืองเข้าไปพัวพันหลายคน รวมถึงบุคคลใกล้ชิดของนางรุสเซฟฟ์ บวกกับกำไรที่หายไปจากราคาน้ำมันที่ลดลง ล้วนส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจบราซิลไม่น้อย

ยิ่งไปกว่านั้น เริ่มเห็นเค้าลางความขัดแย้งระหว่างนางรุสเซฟฟ์ กับนายโจอาคิม เลวี หัวหน้าทีมเศรษฐกิจและรัฐมนตรีคลัง ที่อาจทำให้แผนฟื้นฟูเศรษฐกิจมีอันต้องสะดุด รวมถึงความฝันที่จะขยายตัวรวดเร็วเทียบชั้นจีนยิ่งห่างไกลออกไป